7 Mayıs 2011 Cumartesi

Hücrelerde yapı ve özellik bakımından 3 tip RNA vardır:

1-m-RNA ‘nın Özellikleri
  • DNA üzerinde sentezlenir. Sentezine kalıp ödevi sadece tek zincir yapar diğeri tamamlayıcıdır.
  • Tek zincirdir. Düz zincir halindedir.
  • Anlamlı üçlü nukleotid dizisine kodon denir.
  • Yapısındaki kodon sayısı en az sentezlenecek proteindeki aminoasit sayısı kadardır.
NOT : Alyuvarlarda DNA olmadığından yönetici molekül rolünü sentezlenmiş RNA’ lar yürütür. Ayrıca bazı yönetici molekül ve kalıtsal bilgileri taşıyıcı molekül RNA’ dır.
NOT : m-RNA’ nın okunması evrenseldir. Hayvansal protein sentezinde görev alan bir m-RNA bitki hücresine konursa yine hayvansal protein sentezler.
  • m-RNA belirli bir protein sentezi için özelleşmiştir.
  • m-RNA aynı tip proteinin sentezinde defalarca kullanılır. İhtiyaç bitince nukleotidlerde yıkılır.
  • RNA çeşitleri içinde oran olarak en az olanıdır. %5
  • Yapı özellikleri evrenseldir. Okunması da evrenseldir. (Transkripsiyon ve Translasyon)
  • Nucleotid dizilimi genin tersi tamamlayıcı dizinin aynısıdır. (Timin yerine Urasil bulunur.)
  • Sentezlenen m-RNA da gen bölgesinin ½ kadar nucleotit bulunur.
  • Okunması AUG veya GUG ile başlar UAA , UAG , UGA kodon ları ile sonlanır .
  • Bazı virüslerde kalıtsal bilginin saklanması ve yeni nesillere taşınmasını sağlar .
  • Hücrelerde o an için var olan m-RNA çeşit sayısı
  1. Hücre  Karakteri
  2. Aktif  Gen  Sayısı
  3. Sentezlenecek Protein Çeşit Sayısına  bağlıdır.
  • Bir türün farklı hücrelerinde var olan m-RNA çeşit sayısı farklıdır.
  • Kalıtsal bilgi (Sentezlenecek proteindeki a .a . sayısı , çeşidi , yeri , sıralanışı) m-RNA’ da ki nucleotit dizilişine göre belirlenir.
  • Kalıtsal bilginin hücrede kullanılması m-RNA aracılığıyla gerçekleşir.DNA ‘nın anlamlı nucleotit dizisi (Gen) den aldığı şifreye uygun olarak protein sentezine kalıplık eder.
  • Yapısında zayıf H bağları bulunmaz.

2-r-RAN’ nın Özellikleri
  • Ribozom ların yapısında bulunur.
  • Nucleusta sentezlenir.
  • Sitoplazmada toplam RNA nın %80 ‘i kadardır.
  • Her çeşit proteinin sentezinde rol oynarlar.
  • Defalarca kullanılırlar.
  • Yapısında zayıf hidrojen bağları vardır.
  • Protein sentez bilgisinin adım adım okunmasında rol oynarlar.
  • m-RNA ve t-RNA nın ribozom lara bağlanmasını sağlar.

3-t-RNA’ nın Özellikleri
  • En küçük (en az nucleotit içeren) RNA dır.
  • Çözünür RNA dır.
  • Belirli bir amino aside özelleşmiştir.
  • Protein çeşidine özelleşme göstermez.
  • Değişik protein sentezinde defalarca kullanılır.
  • Amino aside özelleşme anti kodonla bağlantılıdır.
  • Hücrede en az 20 çeşit t-RNA vardır. En çok 61 olması beklenir.
  • Toplam RNA’ nın % 15’ ini oluşturur.
  • Toplam 70 nucleotitden oluşmuştur.
  • Yapısında zayıf H bağları bulunur.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder